του Άγγελου Δημητρίου
«Διάβασα το κατάλογο και σεις λείπατε,
γράφατε την ορθογραφία σας
στους τοίχους.
Διάβασα τον κατάλογο
Και σεις βρισκόσαστε στα οδοφράγματα
Διάβασα τον κατάλογο
και σεις γράφατε στις φυλακές
στα μικρά σας γόνατα
την Ιστορία του ανθρώπου.
Κι’ έγραψα στον κατάλογο:
όλοι παρόντες!
Και πλάι το βαθμό του καθενός σας:
Άριστα.»
(Ανδρέας Παστελλάς, Άδεια θρανία,
Συλλογή “Χώρος διασποράς”, 1970)
Μια γενιά Κυπρίων προσφύγων φεύγει σιγά σιγά από την ζωή, και η Κύπρος είναι ακόμα υπό κατοχή. Η Κύπρος, για την ελευθερία της οποίας μαρτύρησε ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης στις 14 Μαρτίου 1957. Ο αντάρτης ποιητής που λίγοι ακόμα τον μνημονεύουν και λιγότεροι τον κρατούν ζωντανό μέσα τους.
Απ’ τους πρώτους στον Αγώνα της ΕΟΚΑ ως μαθητής, στις πορείες, στις αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις, στην καθημερινή αντίσταση, στην αντίπραξη. Κι έπειτα, στο βουνό, ολονύχτιες πεζοπορίες, ένοπλες ενέδρες, μεταφορά όπλων και εφοδίων, σκοπιές. Και τέλος, τα βασανιστήρια, η δίκη και η κρεμάλα.
Μαζί με τα παραπάνω τον Παλληκαρίδη συντρόφευε στην κάθε του ανάσα η ποίηση, οι στίχοι, τα τραγούδια του.
Για όσους ανδρώθηκαν με θρύλους όπως εκείνος της θυσίας του Παλληκαρίδη, και για όσους ακόμα οι θρύλοι αυτοί τους συνέχουν και τους συγκινούν, η ελευθερία – υπαρκτική και εθνική- είναι μια πρώτιστη ανάγκη.
Στην καθημερινή μας εναντίωση στο καθεστώς, στο καθημερινό μας αίτημα για εθνική αξιοπρέπεια και ολοκλήρωση, οι αιμάτινες μαρτυρίες των ηρώων μας εμποτίζουν και μας κραταιώνουν. Δεν ξεπέφτουν σε γραφικά και άψυχα είδωλα, μα διατηρούνται ολοζώντανες, διαλέγονται μαζί μας και μας ζωοδοτούν .
Μια γενιά φεύγει και η Κύπρος είναι ακόμα υπό κατοχή. Απ’ τον Παλληκαρίδη ας κρατήσουμε τον αταλάντευτο πόθο του για ελευθερία, την πεντακάθαρη αγάπη του για την πατρίδα, την προσήλωση του στον αγώνα, το έντιμο και αξιοπρεπές κοίταγμα του θανάτου, την αθωότητά του και προπάντων, το πολύτιμο νεανικό του αίμα.